• Deponuza yakıt doldurmaya başlamadan önce, sintinede motordan ya da bağlantılardan kaynaklanan yağ veya yakıt sızıntısı olup olmadığını kontrol ediniz.
• Sızıntıların sintinede yayılmasını önlemek için motorun altında uygun bir yayvan kap/tepsi bulundurunuz.
• Sintinede birikebilecek yağ ve yakıtı emmek üzere, sintine tamponu kullanınız.
• Yakıt ve yağ doldururken mutlaka huni kullanınız.
• Yakıt doldururken çevreye sıçrayan yakıtı tutması için, depo kapağı çevresinde yakıt tamponu kullanınız.
• Yakıtın tank havalandırma borularından (nefeslikler) taşmasının önlemek için yakıt deposunu tam doldurmayınız.
• Yakıtın genleşme olasılığına karşı tankın içinde bir miktar boşluk bırakınız.
• Sızıntıları önlemek için yakıt bağlantılarını, hortumlarını zaman zaman elden/gözden geçiriniz.
• Yakıt ve yağ nakli için doğru bidonları kullanınız.
• Atık yağları, ilgili kurumlara veriniz.
• Bütün yağlı ya da yakıt emmiş parçaları, tehlikeli atık kategorisinde düşünerek bertaraf ediniz.
• Unutmayınız! Yağ/yakıt emmiş üstüpü, makine çevresinin sıcaklığında kendiliğinden alev alabilir.
• Yakıt için ayrılmış olanların dışındaki ponton ve rıhtımlarda yakıt/yağ doldurma/aktarma işleri yapmayınız.
• Karada araç veya taşınabilir depolara yağ/yakıt dolduracaksanız, bu işi denizden en az 10 metre uzakta yapınız
• Denize yağ ya da yakıt sızdığında, durumu Çevre İl Müdürlüğüne ve/ya da Sahil Güvenlik’e bildiriniz.
• Denize dökülen yakıt ya da yağın ardından, sızıntının olumsuz etkilerini gidereceği düşüncesiyle deterjan dökmeyiniz. Deterjanlar yakıt ya da yağ tabakasını dağıtabilirler ama denize olan olumsuz etkileri daha büyük olabilir.
• Teknede denize sızmış yakıt veya yağı temizlemek için geliştirilmiş ekipman bulundurmaya gayret ediniz; bulunduruyorsanız, nasıl kullanılacağını öğreniniz.
• Biyo yakıt kullanmayı düşününüz.
• Depoda çok uzun süre kalmış ve atmak istediğiniz yakıtın, nasıl bertaraf edilebileceğini öğreniniz.
• Aşırı rüzgâr, dalga, akıntı, dere taşkını gibi risklere açık yerlerde yakıt depolamayınız.

Zehirli boyalar, teknemizin gövdesini zararlı organizmalardan korur, bu yolla teknenin hızını arttırır ve yakıt tasarrufu sağlar. Ancak, içerdikleri maddeler nedeniyle “zehirli” olan bu boyalar, çevre açısından  masum değildirler. Bu maddeler, teknemizin gövdesinde olduğu sürece, zararları onunla temas etmeye çalışan canlılara olur. Ancak zehirli boyanın, teknemizin gövdesinden temizlenirken denize akıp gitmesi, çevreye, bir ya da iki yıl boyunca tekne gövdesindeyken verdiği zarardan çok daha fazlasını vermesine neden olur.

Bu yüzden zehirli boyaların temizlenmesine büyük önem verilmelidir.

Öncelikle;

İster kuru, ister basınçlı suyla temizlik yapılsın, ortaya çıkan atığın denize ve toprağa ulaşmasını önlemeliyiz.

Kuru temizlik sırasında teknenin altına bir kalın naylon ya da brandadan bir yaygı serilir, dökülen artıklar burada biriktirilir. Yaygı, iş bitiminde dikkatle toplanır ve içindeki zehirli boya atıklarının çevreye yayılması önlenir. Toplanan yaygı, dikkatle bir çöp poşetine konur, ağzı bağlanır ve çöpe atılır. Yakınımızda kimyasal atık bertaraf olanağı varsa (sanayi bölgelerinde bulunabilir) değerlendirmek en iyi tercihtir.

Zehirli boyayı kuru temizlerken çıkan tozun solunmaması, bunun için de maske takılması gerekir.

Temizlik basınçlı suyla yapılıyor ve zehirli boya yere akıyorsa, o zaman yaygı tek başına yetmez ve kenarlarının, bir havuz oluşturacak şekilde yükseltilmesi gerekir. Kenarların, kalın naylon yaygının altında kalacak şekilde içi kum dolu torbalar ya da kalas gibi parçalarla yükseltilmesi bir çözümdür. Havuz içinde biriken zehirli suyun denize akmasını önlemek için büyük özen gösterilir. Biriken zehirli su, bir el pompası yardımıyla (ya da çevreye akmayacak şekilde en uygun bir yöntemle) bidon, varil gibi geniş bir kaba aktarılır. Toplanan atık da, yine dışarı toprağa veya denize dökülmeyecek şekilde bertaraf edilir.Yaygı da, başka bir zehirli boya temizleme işinde kullanılmak üzere kurutulduktan sonra çocuklardan uzak kalacak şekilde bir torba/çanta içinde saklanır.

Islak temizlik sırasında eldiven ve maske kullanılması gerekir.

Yeni zehirli boyanın sürülmesi için kullanılan fırça gibi malzemeler ile boşalan zehirli boya kutuları da çevreye zararlı olduğundan, dikkatle ve canlıların ulaşamayacağı şekilde bertaraf edilmelidir.

(ADF)

• Denize asla çöp atmıyoruz.
• Kıyıdan 12 mil açığa kadar yiyecek maddesi de atmıyoruz.
• Yakıt alırken veya motor yağını değiştirirken denize mazot, benzin ya da yağ dökülmesini önlemek için her türlü önlemi alıyoruz.
• Limandayken, mümkün olduğunca karadaki tuvaletleri kullanıyoruz. Teknemizdeki pissu tankının, bulunduğumuz limanda varsa sahil pissu toplama tankına pompalanmasını sağlıyor; bu işlemin yapılabilmesi için teknemize pissu emme flanşı ve düzeneğini yaptırıyor; ve kıyıdan 12 mil açığa kadar denize hiçbir şekilde pissu basmıyoruz. Denize pissu basarken de en az 4 mil hızımızın ollasına özen gösteriyoruz.
• Seyirde deniz memelilerini (yunus, balina vb.) gördüğümüzde onlara zarar vermemek için dikkatli oluyor, yavaşlıyor, tarih-saat-mevki ve tür bilgisini yetkililere, öncelikle TÜDAV‘a bildiriyoruz.
• Dip yapısına zarar vermemek için demir yerimizi dikkatle seçiyor, deniz çayırlarına demirlemiyoruz.
• Fosfat oranı düşük, çevreye zararı azaltılmış deterjanlar kullanıyoruz.
• Günlük çöpümüzün, geri dönüşüme gönderilebilecek olanlarını diğerlerinden ayırıyoruz.
• Bakım, onarım işlerimizden kaynaklanan atıkları usulüne uygun şekilde bertaraf ediyor, hiçbir şekilde denize atmıyoruz.
• Yanık yağ, eski akü-batarya gibi geri dönüştürülebilir malzemeleri ilgili kurumlara teslim ediyoruz.
• Eski zehirli boyamızı temizlerken, teknenin altına muşamba vs. seriyor, zehirli boyanın denize akmasına kesinlikle engel oluyor, bulunduğumuz yerde aksine davrananları uyarıp bilgilendiriyoruz. Nasıl temizleyelim?

Çünkü biliyoruz ki:

• Amatör denizci, denizlerin ve deniz canlılarının korunması için en büyük çabayı gösterir ve herkese örnek olur.
• Deniz, yalnızca bir su kütlesi değil, aynı zamanda insanlığın yaşam kaynağı, besin deposu, nefes aldığı yerdir.
• Deniz, gelecek kuşaklara bırakılacak en değerli emanettir.

(ADF)

Aslan yelesi denizanası olarak da bilinen Cyanea cappillata, okyanusları, ekosisteme büyük zarar veren istilacı bir türden koruyor. “New Scientist” dergisinde yer alan habere göre, dünyanın en uzun hayvanlarından biri olan Cyanea cappillata, şekil olarak denizanasına benzeyen, insana zarar vermeyen ancak ekosistemi tahrip eden Mnemiopsis leidyi adlı taraklının istilasına karşı okyanusları koruyucu şekilde görev yapıyor.

Bergen Deniz Araştırmaları Enstitüsünden Aino Hosia ve Gothenburg Üniversitesinden Josefin Titelman, 30 metreye kadar ulaşan dokunaçlarıyla dünyanın en uzun hayvanları arasında yer alan bu zehirli dev denizanasının saldırılarının yüzde 90’ından kaçmayı başaran ancak sonunda pes eden taraklının istilasına karşı doğal bir set oluşturduğunu söyledi.
Atlantik kökenli Mnemiopsis leidyi, 1980’li yıllarda atık ve molozlarla önce Karadeniz’e yayıldı ve daha sonra da Akdeniz’de görülmeye başlandı.

Atık akülerimizi çöpe atmak yerine geri dönüşüme verebilir ve çevreyi kirletmeden, yeniden kullanılmalarını sağlayabiliriz. Bulunduğumuz ilde eski aküleri verebileceğimiz adresleri www.akuder.org.tr adresinden öğrenebiliriz.

Çöp Atma Levhası dosyasını indir.